βόλτο (το) ή βόλτος (ο)

στον πληθυντικό: βόλτα και βόλτοι: πρόκειται για θολωτές λίθινες καλύβες σε σχήμα φούρνου (εσωτερικά) στον τόπο του ασβεστοκάμινου. Η ονομασία βόλτο οφείλεται στον τρόπο κατασκευής τους γιατί φκιάχνονται όπως τα βόλτα σε γεφύρια, κυκλικές (άνω) πόρτες, οι γνωστές καμάρες με το σύστημα της κλειδωτής πόρτας. Οι τοίχοι της είναι χοντροί, από 0,60 μέχρι ένα μέτρο. Οι καλύβες αυτές βρίσκονται στο οροπέδιο του Αγίου Δονάτου του χωριού Εγκλουβή και χρησιμοποιούνται ως θερινή διαμονή ανθρώπων και ζώων -ιδίως βοδιών και αλόγων.

Οι βόλτοι της Εγκλουβής είναι τριών ειδών: α) οι μονοθάλαμοι, β) οι δίδυμοι, γ) οι τρίδυμοι. Οι μονοθάλαμοι ανήκαν στις πιο φτωχές οικογένειες. Οι δίδυμοι στέγαζαν τα βόδια του νοικοκύρη. Σ΄ αυτούς υπήρχε και προθάλαμος που στέγαζε το νοικοκύρη. Στο θάλαμο των βοδιών έβαναν μέχρι πέντε βόδια. Στα τρίδυμα βόλτα έχομε ένα προθάλαμο παραπάνω για το νοικοκύρη πάλι.

Οι βόλτοι στεγάζονταν με λίθους αρμοσμένους που τους σκέπαζαν κεραμίδια που φκιάνονταν στο χωριό Βουρνικά. Δίπλα στα βόλτα υπάρχουν αλώνια και βαθειά πηγάδια με κρυστάλλινο νερό (Τα γεωργικά της Λευκάδας, σελ 24).

Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος – Πανταζής Κοντομίχης

βόλτο (τό): τοξωτή ἤ ἡμικυκλική θολωτή λίθινη καλύβα στό ὀροπέδιο τῆς Ἐγκλουβῆς, (IT. volta).

Λεξικό Ιδιωματικών Οικοδομικών Όρων – Χαρά Παπαδάτου

Βόλτος = θολωτή καλύβα φτιαγμένη μόνον ἀπό πέτρες.