πρίτσολας (ο)

παιδικό αθλητικό παιχνίδι, που παίζεται από ομάδα παιδιών.

Στόχος του παιγνιδιού είναι η κατάρριψη ενός λίθου, του πρίτσολα,  που στήνεται όρθιος σε μεγάλη πέτρα.

Ο παίχτης που θα γκρεμίσει τον πρίτσολα σημαδεύοντας τον από μακριά με μια πέτρα, είναι ο νικητής. Η αποκάτω μεγάλη πέτρα λέγεται τσίρκαλος.

Σε αρκετή απόσταση από κει λάβαινε θέση ένας συμπαίχτης (που καθόταν με κλήρο)  και, βαστώντας ένα “συμπεφωνημένο” λιθάρι, σημάδευε τον μπρίτσολα με σκοπό να τον εκσφεντονίσει πέρα από τη βάση του. Κι αν αποτύχαινε, να ρίξει τον μπρίτσολα, καθόταν άλλος στο σημάδι. Αν πετύχαινε, τότε έτρεχε αμέσως να μαζέψει το λιθαράκι του, για να μην του το πάρουν οι άλλοι, που καραδοκούσαν γι΄ αυτό.

Γιατί οι γύρω από τον μπρίτσολα είχνα δύο υποχρεώσεις:Πρώτον να ξαναστήσουν τον μπρότσολα στη θέση του, και δεύτερον να τρέξουν να πάρουν, όπου το ΄βρισκαν, το βόλι της μάνας, κι αν το κατόρθωναν, η μάνα έχανε το παιχνίδι, ειδ΄ άλλως ξαναγύριζε στη θέση της να ξαναρχίσει το σημάδι. Γι΄ αυτό ο παίχτης έπρπε να είναι σβέλτος, γλήγορος και ολίγον πονηρός.

Στη Χώρα έπαιζαν και έναν απλούστερο πρίτσολα: Έστηναν ένα βάζο και χάραζαν μια γραμμή σε απόσταση δέκα μέτρων περίπου και από εκεί προσπαθούσαν να το κτυπήσουν. Όποιος το έριχνε περισσότερες φορές, ήταν ο νικητής.

Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος – Πανταζής Κοντομίχης /

Από τη σειρά βιβλίων «Λαογραφικά της Λευκάδας» του Πανταζή Κοντομίχη

Πρίτσολας /ὁ/ (Ἰ. prezzolare) = παιδιὰ ἐγκειμένη εἰς εὔστοχον βολὴν διὰ λίθου πρὸς τὸν στόχον ὅστις καὶ καλεῖται εἰδικώτερον πρίτσολας.

Τα Λευκαδίτικα — Χριστόφορος Λάζαρης

Ο Παναγιώτης Ματαφιάς το αναφέρει και ως “ξύδι”

Παναγιώτης Τ. Ματαφιάς – Από τον Αη Μηνά ίσαμε το Πόντε

βλ. πρίτσουλας και μπρίτσολας