μέντες

Δεν πρόκειται για το γνωστό μυριστικό φυτό μέντα, ούτε για καραμέλες, που στην εποχή μου στοίχιζαν πέντε δεκάρες το σωληνάρι.

Εδώ σημαίνει το νου, το μυαλό του ανθρώπου. Ο καθηγητής Ανδρεάς Παναγόπουλος στο βιβλίο του “Τάξεις και αταξίες” (σελ. 112) σημειώνει: “Τα μέντε τα κρητικά, από τα βενετσιάνικα ιταλικά,, ο νους, το μυαλό, έχε το μέντε σου”, δηλ. πρόσεχε.
Το ίδιο ισχύει και για μας, επίδραση της βενετοκρατίας.

Άξιο προσοχής είναι η φράση όπως χρησιμοποιούταν παλαιά στο χωριό μας: πάρε μέντες, που εννοούσε όρσε μυαλά, λογική (όρσε, το ορίστε).

Καρσάνικα Γλωσσικά Ιδιώματα – Δημ. Κατωπόδης

το μυαλό, ο νους, η κρίση (Το ιταλικό mente = νους, διάνοια, κρίση, διάθεση)

έχε τα μέντε σου: έχε το νου σου, δώσε προσοχή

Παναγιώτης Τ. Ματαφιάς – Από τον Αη Μηνά ίσαμε το Πόντε