κοσεύω
τρέχω γρήγορα. φράση: “κόσεψε να τόνε φτάσει”.
Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος – Πανταζής Κοντομίχης
Κοσεύω (Ἰ. coscia) = τρέχω, σπεύδω, προχωρῶ δρομαίως.
Τα Λευκαδίτικα — Χριστόφορος Λάζαρης
κοσεύω. Γρήγορα τρέχω. Είναι τούρκικο. Στο τουρκικό λεξιλόγιο του Παμπούκη (σελ, 246) και στη λέξη κοσιάδα διαβάζουμε: Από το ουδέτερο kosmak, τρέχω και το μεταβατικό kosmac = δίνω συνοδό.
Το ιταλικό coscia που επικαλείται ο Λάζαρης είναι εντελώς άσχετο. Η ιταλική αυτή λέξη που προφέρεται και κοζί, σημαίνει κατ΄ αρχήν “έτσι”. Γνωρίζουμε ότι οι μανάδες πιάνουν τα μωρά απ΄ τα χέρια και τους μαθαίνουν το “στράτα-στράτα” χρησιμοποιώντας παράλληλα και το επίρρημα: Έτσι (μπράβο). Τι λοιπόν πιθανότερο (για να μην πελαγοδρομούμε) τότε που η γλώσσα μας (εννοώ η Λευκαδίτικη) ήταν σφόδρα επηρεασμένη από την ιταλική, οι μανάδες μαζί με το στράτα -στρατούλα να πρόσθεταν και το κοσί, δηλαδή το “έτσι” που ταυτίστηκε με το γρήγορα στην προσπάθεια το μωρού; Στη συνέχεια το κοσεύω ταυτίστηκε με το τρέχω … λέω!
Στην Καρυά ήταν απ΄ τις πρώτες λέξεις που μάθαμε το κοσί, και το κοσεύω. Θυμάμαι τώρα τη θειά Μαγδάλω του Κίμου του Καμπίλαυκου, προέδρου τότε, που απαντούσε ιταλιστί στην ερώτηση της Στεφανίας, τι ώρα είναι; “ντιέσ΄(δέκα) Νίαμ (Στεφανία μ΄).
Καρσάνικα Γλωσσικά Ιδιώματα – Δημ. Κατωπόδης
Κοσεύω ἰδ. λ. κοσί.
Δημήτρης -
Το κοσεύω δεν είναι ιταλικό γιατί το χρησιμοποιούσαν και στα τζουμέρκα της ηπείρου που οπωσδήποτε δεν υπήρχε ιταλική επιρροή.
Νίκος Καββαδάς -
Γεια σας,
διαβάστε σας παρακαλώ την απάντηση μου στο προηγούμενο σχόλιο!
Γιάννης -
«-Κοιτούσα το παιδί που κόσευε στο δρόμο..!», έλεγε η γιαγιά μου, με καταγωγή από την Κορυφή (Βόιο Κοζάνης) και τις Κυδωνιές Γρεβενών.. άνευ ιταλικής επιρροής..
Νίκος Καββαδάς -
Η πλατφόρμα του Ψηφιακού Λεξικού του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος, παρέχει στους χρήστες μια σειρά διευκολύνσεων σε σχέση με τα έντυπα λεξικά και γλωσσάρια. Ανάμεσα σε αυτές και η δυνατότητα ο χρήστης βρίσκει σε ένα λήμμα συγκεντρωμένους όλους τους ορισμούς που δίνονται στις πηγές που το έχουμε συναντήσει κατά την έρευνα μας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η λέξη “γάνα” στην οποία οι χρήστες μπορούν με ένα κλικ να βρουν και να διαβάσουν συγκεντρωμένους τους ορισμούς από έξι (6) συγγραφείς, ενώ σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να έχουν στην κατοχή τους τα αντίστοιχα συγγράμματα των συγκεκριμένων μελετητών.
Βέβαια, στην περίπτωση της “γάνας” και οι έξι μελετητές συμφωνούν πως η σημασία της λέξης είναι η “μουντζούρα”. Αυτό όμως δεν συμβαίνει πάντα!
Σε γενικές γραμμές οι μελετητές, τα έργα των οποίων έχουμε χρησιμοποιήσει, συμφωνούν για την σημασία των λημμάτων και τις περισσότερες φορές και για την προέλευση της κάθε λέξης (όσοι αναφέρουν την προέλευση). Με κάποιες όμως εξαιρέσεις!
Το λήμμα “κοσεύω” αποτελεί λοιπόν εξαίρεση, καθώς όπως θα δείτε, ο Χριστόφορος Λάζαρης, υποστηρίζει πως η λέξη έχει ιταλική προέλευση, ενώ ο Δημήτρης Κατωπόδης, υποστηρίζει πως η λέξη έχει τουρκική προέλευση.