τσέκια (σου)
- όταν φτερνίζεται κανείς του λέμε: “τσέκια σου” ή “τσέκιασου κι αλήθεια λέω”.
Συνήθως την ευχή αυτή (δηλ. περαστικά σου, να έχεις υγεία), τη λέμε όταν φταρνίζεται αβάπτιστο βρέφος. - σημαίνει και μπράβο, μάλιστα, να ΄σαι καλά με λίγη ειρωνεία. Λέγεται όταν αποτύχαμε σε κάτι χωρίς τα μέσα που έπρεπε να ΄χομε. ¨η όταν πετυχαίνουμε κάτι αναπάντεχα.
“Ήρθες γλήγορα από το χωριό, με τα πόδια σου ήρθες; – “Όχι , πέτυχα ένα αυτοκίνητο” – Τσέκια σου, έτσι θα ΄ρχόμουνα κι εγώ”.
Σε δικαστήριο της Λευκάδας δικάζονταν ένας αυτοκινητιστής της παλιάς εποχής, γιατί παρέσυρε κάποιον και τον τραυμάτισε. Και τον ρωτάει ο πρόεδρος: “Γιατί δεν σταματούσες, αφού είδες τον άνθρωπο; Γιατί δεν πάτησες φρένο;” – Απάντηση: “Τσέκια σου, κ. πρόεδρε, αν είχα φρέναααα δε χάλαγα και το αυτοκίνητό μου …” (ευφυολόγημα).
Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος – Πανταζής Κοντομίχης
Τσέκια /τὰ/ (Ἰ. zechio-ino;) = εὐχὴ εἰς πταρνιζόμενον ἀβάπτιστον βρέφος.
Τα Λευκαδίτικα – Χριστόφορος Λάζαρης
“Μπράβο, τώρα κάτι μας είπες!”. Δύσκολη η ετυμολόγηση.
Το πιθανότερο είναι να σκεφτούμε το τσέκι, την τραπεζική επιταγή (cheque) του οποίου ο πληθυντικός ταιριάζει γάντι (τσέκια). Τα περίμεναν πώς και πώς αυτά τα “εμβάσματα” παλιά οι συγγενείς των μεταναστών (“αμερικάνω”). Δεν ξέρω – ομολογώ- πώς μπορεί να ταιριάξει στην περίπτωσή μας.
Το zechio, πάντως του Λάζαρη δεν υπάρχει στα λεξικά. Μπορεί και το φτάρνισμα να τόλεγαν για γούρι, που φέρνουν τα χρήματα (τσέκια εδώ).
Καρσάνικα Γλωσσικά Ιδιώματα – Δημ. Κατωπόδης
Τσέκια = τά τσέκια σου μεταφ. μπράβο σου, λέγεται γιά κάτι τό πολύ γνωστό καί ὁ συνομιλητής τό παρουσιάζει γιά νέο ὅπως:τσέκια σου (τώρα μάλιστα, κάτι μᾶς εἶπες). Τσέκια σου παιδάκι μου (γειά σου παιδάκι μου).