σπ(ι)λομανάω
η λέξη λέγεται κυρίως σε περιπτώσεις εξωτερικών πόνων του σώματός μας, από χτυπήματα ή μόλυνση.
Π.χ. όταν βγάζομε καλόγερο, όταν κτυπήσομε το δάχτυλό μας, λέμε: “με πονάει και το νιώθω να σπλομανάει”. συνηθέστερη είναι η περίπτωση του ματιού μας: “σπιλομανάει το μάτι μου”.
Με το λεγόμενο σπλομάνισμα αισθανόμαστε σαν κάτι να μας κεντάει από μέσα.
ΒΑΛ. Αθανάσιος Διάκος, σχόλια: “σπλομανάει το μάτι = τυατόν τω άλλεται ο οφθαλμός”.
Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος – Πανταζής Κοντομίχης
Σπ(ι)λομανάω (Ἰ. spilla-minare) = παρέχω τὴν αἴσθησιν ἐσωτερικοῦ νυγμοῦ.
Τα Λευκαδίτικα – Χριστόφορος Λάζαρης
Διεξοδικά αναφέρεται στο θέμα ο Βαλαωρίτης σε σημείωση του ποιήματος του “Διάκος”. Το σχετίζει με την αρχαία λέξη φλόμος, δηλητηριώδες θαλάσσιο φυτό. Από δω, λέει ο ποιητής και το σπλόνος και το σχετικό ρήμα σπλομανάω.
Από το αρχαίο φλόμος, το γνωστό φλομώνω, που θα πει υποφέρω από αποπνικτική ατμόσφαιρα (Μπαμπινιώτης). Εμείς άμα λέμε σπλομανάω, εννοούμε κυρίως πόνο από πυώδες οίδημα (πρήξιμο).
Καρσάνικα Γλωσσικά Ιδιώματα – Δημ. Κατωπόδης
Σπλομανάω καί σπολμανάω = σπαρταρῶ, ἀναταράζομαι.