κρέμαση (η)

μέρος του νερόμυλου που λέγεται και σκάφη. Ήταν ένας σχεδόν κάθετος αγωγός, μια χωάνη ας πούμε, που ξεκινώντας από το ύψος του νεροκράτη κατέληγε κάτω από το πάτωμα του μύλου. Η κρέμαση ή σκάφη περίσσευε πάνω από το μύλο από 5 μέχρι 10 μέτρα ανάλογα με την ποσότητα του νερού, και έφτανε ως 2 μέτρα σχεδόν κάτω από το δάπεδο του μύλου. Για το ύψος της κρέμασης διαβάζομε το εξής σε αίτηση αδείας του 1850 (Αρχείο Λευκάδας, Νο 152): “Και η κρέμαση του μύλου δια το νερό υψηλή οργυιές πέντε ιντζίρκα“. Σε άλλη της ίδιας χρονιάς: “Η κρέμαση θε να γένει οργυιές έξη”, και αλλού: ” η σκάφη του θε να γένει οργυίες εφτά”. Η κρέμαση ήταν τετράγωνη ή κυκλική. Άλλοτε κτισμένη με πέτρες συνδεδεμένες με άφθονη λάντζα, κι άλλοτε καμωμένη με σανίδες, χοντρές και άγριες. Οι κυκλικές (κουλουρωτές) σκάφες γινόταν και με απανωτές κουλουρωτές (δαχτυλιδωτές) πέτρες. Απάνω η κρέμαση ηταν πλατύτερη. Μπορούσε να χωρέσει και έναν άνθρωπο. Όσο όμως προχωρούσε προς τα κάτω στένευε, κι είχε άνοιγμα 30×30 εκατ. Στην άτω άκρη της εφάρμοζε ένα ξύλινο στόμιο, το λεγόμενο “προκάναλο“.

Από τη σειρά βιβλίων “Λαογραφικά της Λευκάδας” του Πανταζή Κοντομίχη