Ψάχνετε κάτι;

Γράψτε την λέξη που ακούσατε ή διαβάσατε και δείτε τι ακριβώς σημαίνει στο Λευκαδίτικο ιδίωμα!

αίρα ή ήρα (η)

παράσιτο του σιταριού.

Η αίρα έχει μεθυστικές – υπνωτικές ιδιότητες. Γι΄ αυτό κατά το θέρος ξερίζωναν και πετούσαν έξω απ΄ το χωράφι τις καλαμιές της αίρας. Επίσης και κατά το καθάρισμα του καρπού, προκειμένου να τον πάνε στο μύλο ή να τον φυλάξουν για σπόρο, πάλι οι γυναίκες έβγαζαν την αίρα απ΄ το σιτάρι, που το καθάριζαν μέσα σε κόσκινα, απαλλάσσοντας το συγχρόνως και από άλλα σπορίδια ή χαλίκια, αφού προηγουμένως το είχαν πλύνει και λιάσει.

Όποιος έτρωγε ψωμί με αίρα παραπατούσε σαν μεθυσμένος από υπνηλία: “Τι, αίρα έφαγες, χριστιανέ μου, και νυστάζεις έτσι;” έλεγαν.
μτφ: “Να ξεχωρίσεις η αίρα από το σιτάρι”, δηλ. να ξεχωρίσουν οι αθώοι από τους ένοχους. Τη φράση χρησιμοποιούν και οι πολιτικοί για τους αντιπάλους τους.
Ένα σχετικό δίστιχο λέει: “Γυρίζει το κεφάλι μου λες κι έφαγα ψωμί με ήρα, / μα ΄γω ήρα δεν έφαγα μον΄ αγαπώ μια χήρα.”

Η αίρα έχει και θεραπευτικές ιδιότητες. Σε χργρ γιατροσόφι  (Η λαϊκή ιατρική στη Λευκάδα, σ. 122/10) διαβάζομε: Περί πώς να χαλάσεις τα χελώνια (=εξόγκωση αδένων του λαιμού). Βάλε αίραν τριμμένην και λινόσπορον και του περιστεριού την κόπραν, βράσε τα με κρασί και άλειφε τα χελώνια και χαλούσι”.

(2) Σχόλια

  1. Χαίρετε!
    Συγχαρητήρια για την όμορφη δουλειά σας!

    Ήθελα να σας ρωτήσω αν γνωρίζετε αν πράγματι έφτιαχναν και κατανάλωναν ψωμί από αίρα (ήρα) ή είναι σχήμα λόγου;

  2. Δηλητηριώδης, τοξική. Οι Μανιάτες με πολύ κόπο χώριζαν την ήρα από το σιτάρι (εξ ου και η γνωστή παροιμιώδης έκφραση). Έκφραση: ”Μ’ έχει πιάσει η ήρα, μωρή Βασιλού, και είμαι σαν κορυζιασμένη κότα” (από τη νευροτοξική επίδραση του καρπού του φυτού, που ανακατευόταν με το σταράλευρο. Σε καμιά περίπτωση ψωμί

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.