μπλάθρι – μπλάστρι ή κατάπλασμα (το)

θεραπευτικό επίθεμα για το κρυολόγημα.
Έβραζαν λινοκόκκι με νερό ως που γινόταν μπλάθρι, πολτός. Ύστερα κοπάνιζαν σιναπόσπορο και με τη σκόνη αυτή πασπάλιζαν το μπλάθρι. Αυτό το θερμό πολτοποιημένο μείγμα το άπλωναν κατάσαρκα στην πλάτη του κρυολογημένου και το σκέπαζαν με μάλλινο πανί. Η πλάτη “άναβε” από την θερμαντική δύναμη του σιναπισμού και δημιουργούσε έτσι διαστολή των αιμοφόρων αγγείων.
Μπλάθρι έβαναν από άλλα όμως υλικά, και σε σπασίματα. Σε γιατροσοφικό χργρ διαβάζομε: “η μέντα, [η] δεντρομολόχα. Όταν τσακιστεί άνθρωπος ή χέρι ή ποδάρι να τα κοπανίσεις, να τα κάμεις ωςπερι (ώσπερ) ζυμάρι και να τα κάμεις μπλάστρι, να τα δέσεις, γιαίνει”. (Η λαϊκή ιατρική στη Λευκάδα, σελ 90).

Λεξικό του Λευκαδίτικου Γλωσσικού Ιδιώματος – Πανταζής Κοντομίχης

Μπλάθρι /τὸ/ = ἔμπλαστρον, ἐπισπαστικὸν ἐπίθεμα ἀπὸ πολτὸν λιναρόσπορου κατόπιν θερμάνσεως.

Τα Λευκαδίτικα – Χριστόφορος Λάζαρης   

Μπλάστρι. Στο χωριό εννοούσαμε παλιά το έμπλαστρο του εμπορίου. Άει στο μανώλη να μ΄πάρεις ένα έμπλαστρο. Τ εγχώριο το λέγαμε μπλάθρι. Το σχετικό ρήμα ήταν μπλαθρώνω. Πρόσεχε μπλαθρώθηκες, χρίστηκες. Τάκανε πάνω του και μπλαθρώθηκε. Λέγανε και μπλατσαρίστηκε.
Η πρόχειρη κατασκευή για τα κρυολογήματα ήταν ο γνωστός σιναπισμός με κοπανισμένο σιναρόσπορο και λινοκόκκι. Περιγράφει ο Κοντομίχης στο λαογραφικό λεξικό του στις λέξεις μπλάθρι και σιναπισμός
Ετυμολογικά η λέξη μας είναι από το ρήμα εμπλάσσω (εν-πλάσσ(ττ)ω).

Καρσάνικα Γλωσσικά Ιδιώματα – Δημ. Κατωπόδης

Μπλάθρι καί μπλάστρι = κατάπλασμα ἀπό κοπανισμένο λιναρόσπορο, πασπαλισμένο μέ τριμμένο σιναπόσπορο, πού τό τοποθετοῦν στό στῆθος ἤ στίς πλάτες γιά τό κρυολόγημα.